Eugeniusz Gałat

Urodzony 25 września 1924 r. w Kłaju, ps. „Sęp”, „Franc”, „Lis”, „Jastrząb”, „Wiktor”.

W konspiracji od 1943 r. w terenówce Narodowych Sił Zbrojnych w Kłaju. Po wyparciu Niemców z Polski w 1945 r. nie ujawnił się.

W czerwcu 1945 r. wstąpił do oddziału NSZ pod dowództwem Bolesława Wróbla ps. „Orzeł”. W grudniu 1945 r. wyjechał wraz z dowódcą do Raciborza, gdzie został aresztowany przez MO (18 grudnia). Przetransportowany do siedziby krakowskiego UB, skąd zbiegł w lutym 1946 r. Wiosną 1946 r. przebywał we Wrocławiu, gdzie nawiązał kontakty z członkami dolnośląskiego Inspektoratu „Afryka” AK – WiN, pochodzącymi z Kłaja i Bochni. Miał dostarczać broń dla dolnośląskiej organizacji. Wspólnie z Tadeuszem Gieratem planował przejście na Zachód. Latem 1946 r., gdy funkcjonariusze aparatu bezpieczeństwa rozbili infiltrowany przez nich Inspektorat “Afryka”, powrócił na teren Małopolski. W czerwcu 1946 r. wstąpił do oddziału kpt. Jana Dubaniowskiego ps. „Salwa”, początkowo jako szeregowy, później dowódca grupy północnej.

Walczył w oddziale aż do ujawnienia 18 marca 1947 r. W sierpniu 1947 r. ponownie wstąpił pod komendę „Salwy”. Po śmierci „Salwy” (27 września 1947 r.) objął dowództwo nad pozostałymi ludźmi. 21 listopada 1947 r. został zatrzymany w zasadzce w Kłaju przez funkcjonariuszy PUBP z Bochni. Zatrzymano go po nieudanej próbie rozbrojenia Jana Biernata, milicjanta z Łapczycy. W trakcie strzelaniny utracił nogę. W areszcie PUBP Bochnia przeszedł śledztwo razem z innymi współoskarżonymi: Władysławem Migdałem, Kazimierzem Trzeckim, Stanisławem Mardoszem, Józefem Miłkowskim, Franciszkiem Zabrzańskim, Janem Rysiem, Fryderykiem Dutką i Antoniną Woźniak.

4 marca 1948 r. skazany na trzykrotną karę śmierci wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Krakowie w składzie: por. Władysław Sieracki – przewodniczący, st. strz. Zenon Tarczewski, strz. Bronisław Peślak – ławnicy.

Zastrzelony w więzieniu Montelupich 11 maja 1948 r. przez ppor. Henryka Michalika, komendanta warty w więzieniu. Pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie w jednej mogile z Władysławem Migdałem, kwatera LXXIX, rząd 8, grób 37.

Źródła:
Tomasz Balbus, Gałat Eugeniusz (1924 – 1948), [w:] Małopolski Słownik Biograficzny Uczestników Działań Niepodległościowych 1939 – 1956, tom 4, Kraków 1999, s. 57 – 58;
IPN Kr 07/397
IPN Kr 425/159