Grupa „Przybysz”

Grupa „Przybysz” działała od marca 1946 r. w północnej części powiatu bocheńskiego, głównie na terenie Buczkowa i Dąbrówki. Grupa, według różnych szacunków, miała liczyć od 10 do 16 ludzi, a jej dowódcą był st. sierż. Franciszek Przybyś z Jodłówki. Większość jej członków mieli stanowić dezerterzy z wojska. Grupa ta 15 kwietnia 1946 r. dokonała dwóch ataków w Wyżycach, najpierw na kierownika Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” Władysława Majewskiego, któremu zarekwirowano gotówkę oraz na ormowca (lub milicjanta) Franciszka Nowotnego, któremu w kolei zabrano posiadaną broń. Dzień później, także w Wyżycach zaatakowano dom kierownika tamtejszej Spółdzielni „Społem”, rekwirując gotówkę i pozostawiając pokwitowanie w napisem „st. sierż. Przybysz – NSZ”.
Przeciwko grupie przeprowadzono w sierpniu 1946 r. szereg akcji, wyniku której 9 sierpnia bocheńska UB zatrzymała 5 jej członków oraz zdobyła 4 szt. broni automatycznej. Zatrzymano: Piotra Jesionka z Wrzępi oraz Franciszka Plądra, Władysława Bolka, Franciszka Dobosza i Józefa Struzika – wszyscy byli mieszkańcami Bessowa. Pozostali członkowie grupy przenieśli się w inne tereny, jednak za pośrednictwem miejscowego sołtysa zobowiązali się do ujawnienia i zdania broni, co też uczynili w okolicach 23 sierpnia 1946 r. Następstwem tej akcji było ujawnienie się pozostałych członków oddziału.

Źródła niepublikowane:
IPN Kr 012/1, Sprawozdania i raporty operacyjne Referatu III PUBP w Bochni z lat 1950-51, dotyczące rozpracowywania członków nielegalnych ugrupowań na terenie powiatu bocheńskiego;
IPN Kr 012/2, Meldunki specjalne Ref. I, III i IV PUBP Bochnia.